Geçmişe doğru bir yolculuğa çıktığımızda, insanlık tarihi boyunca tüm toplumlarda sınıfsal, etnik kökenlere dair, cinsiyete bağlı vs. pek çok sosyolojik çatışma yaşandığını görüyoruz. Bu çatışmalardan biri de, belki de hepimizin yaşadığı gibi, farklı yaş grupları arasında gerçekleşiyor. Yeni kuşaklar tarih sahnesine çıktığında, eski kuşaklara ait değerleri, davranışları ve yaklaşımları paylaşmıyor, bu durum da hâliyle uyumsuzluklara sebep oluyor. Tabii yapısı itibarıyla doğal olduğunu söyleyebileceğimiz bu duruma, işletme çatıları altında da sık sık rastlayabiliyoruz. Son 50 yıllık sürece baktığımızda Bebek Patlaması kuşağı, X kuşağı ve Y kuşağı şeklinde adlandırılmış kuşaklar, iş hayatında farklı davranışlar gösteriyor; bunu hepimiz fark etmişizdir. Hâl böyle olunca da söz konusu kuşakların her biri için ayrı yönetim politikalarının geliştirilmesine ihtiyaç duyuluyor. Gerek insan kaynakları gerekse pazarlama, medya ve diğer pek çok disiplinde bu konuyla ilgili çeşitli araştırmalar mevcut. Son yıllarda ise iş dünyasına tüm hızıyla Z kuşağı girmeye başlıyor ve bu yepyeni kuşağın değerlerinin önceki kuşaklardan farklı olacağı da aşikâr denilse yeridir. Z kuşağının iş hayatında geniş bir yer kaplayacağı ve etki yarata- cağı da tahmin ediliyor. Dolayısıyla şirketlerin insan kaynakları departmanlarının bu kuşağa yönelik yeni istihdam ve elde tutma yöntemleri geliştirmesi gerektiğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
Böyle bir çerçeveyle yola çıkılan bu çalışmada, literatür taraması yöntemiyle konuya dair Türkçe ve İngilizce çalışmalar incelendi. Yapılan araştırmada ulaşılan en dikkat çekici sonuç ise Z kuşağının iş değerleri üzerine henüz yeterince araştırma yapılmadığı oldu. Şunu da belirtelim ki kuşak teoremleriyle ilgili kaynak literatür Amerika ve Amerikan tarihi bazlıdır; yapılan sınıflandırmalarla beraber iş değerle- rinin Türkiye’ye uymama ihtimali mevcuttur. İki konuya da açıklık getirebilmek için pilot bir çalışma gerçekleştirildi ve hem Türkiye’den hem de Amerika’dan onar Z kuşağı bireyle nitel görüşmeler yapıldı. Bununla da kalınmayıp aynı nitel çalışma soruları üzerinden her iki ülkeden ulaşılabilen toplam üç insan kaynakları profesyoneliyle Z kuşağının değerlerini de konuştuk. Araştırmadan elde ettiklerimiz sonucunda iki ülkenin iş değerlerinin birbirine yakın olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. Z kuşağının üstünde durduğu iş değerleri de topluma faydalılık, esnek çalışma saatleri, ücret ve yan haklar olarak karşımıza çıkıyor.
